مسجد پروانه

اگر آن موقع کسی از من می پرسید دین چیست، جواب می دادم بیان عشق آدم است به خدا. سال ها بعد، یکی از دوستان مسلمانم که بحره بود، سخن بسیار متفاوتی گفت:« خدا، عشق میان آدم و دین داری است.»

حالا می توانستم بفهمم چرا شمار زیادی از زن ها در خاورمیانه به جنبش های حقوق زنان و فمینیسم غربی بد گمان اند. وقتی خرت می رود، چرا برای حقوق زور بزنی؟ هر زن باهوش جگردار خاورمیانه ای می تواند بدون کمترین حدی از بیرون آمدن و مخاطره، همه ی امور خانواده اش را به خوبی بچرخاند. اما اگر نسخه ی کاملی از حقوق غربی به او بدهی، او را درست مثل مردها، در معرض موشکافی های عمومی گذاشته ای و قلمرو قدرتش را محدود کرده ای. حقوق با خل ها و احمق ها همان طور رفتار می کند که با لایق ها و توانمندها. چرا؟؟ در زمانه ی تحول های شگرف و بی ثباتی، چرا آشفتگی بیشتری به بار بیاوریم؟ ممکن است در پایان، کمتر از اول راه، مایه داشته باشی.

در این اثنا من درسی را فراگرفتم که همان اندازه که حیاتی بود، بیچاره کننده بود: همه ی تحصیلات رسمی در دنیا، در بهترین دانشگاه ها و زیر نظر بهترین کادر آموزشی، محیطی را که هرگز خودت تجربه نکرده ای به تو نمی شناساند. به جایی رسیده بودم که برایم مفهوم «تخصص» افسانه می نمود. هیچ کس نمی تواند متخصص خاورمیانه باشد اگر در خاورمیانه زندگی نکرده باشد. استفاده از نظریه های دانشگاهی برای توصیف و پیش بینی رفتار آدم های واقعی تحت فشار، در بهترین حالت کوته بینی است.

از کتاب «مسجد پروانه؛ سفر دختری امریکایی به عشق و مسلمانی»/جی ویلو ویلسون/ترجمه ی محسن بدره/نشر آرما/چاپ اول/12000تومان

ویلو، نویسنده ای امریکایی و ملحد و مستقل است که برای تحصیلاتش وارد قاهره می شود. آن هم درست بعد از حادثه 11 سپتامبر. مصر کشوری عرب، مسلمان و بحران زده است. که برای امریکایی ها انزجار آور توصیف می شود. پر از وهابی و افراطی است. یعنی تقریبا چیزی برعکس آمریکا. ویلو در مصر به طرز جالبی مسلمان می شود و بعد هم عاشق عمار. یک مصری مسلمان روشن فکر که زندگی قبیله ای دارد.

نویسنده رک و روراست است که خواننده از این رکی اش حظ می کند. وقتی آمریکا یا اسلام یا سلفی گری یا مصر را توصیف می کند از هیچ چیزی واهمه ندارد.

این کتاب تقابل دو فرهنگ متضاد را به خوبی نشان می دهد. فرهنگ غرب و شرق. مسلمان و متنفر از مسلمان. اعتدال و افراط. فقر و رفاه. زندگی قبیله ای و استقلال. عفت و آزادی جنسی.

ویلو با همه ی تضاد ها کنار می آید چون در وجودش پر از عشق و پر از ایمان است.

تعابیری که برای احساساتش استفاده می کند فوق العاده است. واقعا این کتاب حال آدم را خوب می کند. دوست دارم بارها و بارها آن را بخوانم. نگاه ویلو به فرهنگ شرقی، به اسلام ، به حجاب، به عفت و به عشق فوق العاده است.

و واقعا یک دست مریزاد جدی هم باید به آقای بدره مترجم این اثر گفت که کلمات و جملات را اینقدر زیبا کنار هم چیده بودند.

در کل این کتاب را از دست ندهید.